Sức đề kháng là gì, có tác dụng như thế nào đối với cơ thể? Trong nội dung dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết nhé.
Sức đề kháng chính là khả năng phòng vệ của cơ thể đối với các yêu tố gây bệnh xâm nhập từ bên ngoài như: Vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng… Sức đề kháng được tạo ra từ hệ thống miễn dịch. Nếu đề kháng tốt thì cơ thể ngăn chặn hữu hiệu các tác nhân gây hại kể trên, và ngược lại.
Hệ miễn dịch gồm 3 loại là:
- Miễn dịch tự nhiên (bẩm sinh), liên quan tới di truyền và là hàng rào phòng vệ đầu tiên (da,niêm mạc)
- Miễn dịch thu được (miễn dịch thích nghi), do cơ thể tạo ra để chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Miễn dịch thụ động, được cung cấp vào cơ thể.
Nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng
- Suy giảm hệ miễn dịch: Đây là nguyên nhân chủ yếu, bao gồm suy giảm miễn dịch tiên phát – do các khiếm khuyết về di truyền, rối loạn tế bào mầm; Và suy giảm miễn dịch thứ phát – do bức xạ X-quang, chấn thương, can thiệp phẫu thuật.
- Ô nhiễm không khí: Khi hít phải khói bụi, hóa chất khiến cho phổi bị nhiễm bẩn, từ đó ngăn chặn sự tăng sinh của tế bào lympho T và lympho B gây viêm nhiễm đường hô hấp.
- Lạm dụng thực phẩm chế biến sẵn: Ăn nhiều đồ hộp, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn vốn nhiều đường, mỡ và muối sẽ không tốt cho cơ thể. Chúng làm suy yếu các lympho T và B, vốn là đội quân chủ lực chống lại bệnh tật.
- Lười uống nước: Nước có vai trò quan trọng đối với cơ thể. Ngoài cung cấp nước cho sự sống chúng còn giúp lọc thận, loại bỏ các yếu tố độc hại đồng thời gia tăng khả năng đề kháng.
- Thức quá khuya: Nếu không nghỉ ngơi đầy đủ, thức đêm nhiều sẽ khiến cho cơ thể không sản xuất đủ melatonin, hệ thống miễn dịch không tạo đủ tế bào bạch cầu để chống đỡ vi khuẩn.
- Căng thẳng, stress: Thường xuyên rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng khiến cho nồng độ hóc môn như testosterone và estrogen bị suy giảm nghiêm trọng, gây ra tình trạng mất cân bằng, suy giảm miễn dịch của cơ thể.
- Lạm dụng thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh là con dao 2 lưỡi. Nó có thể giúp cơ thể khỏi bệnh nhanh hơn nhưng cũng khiến cơ thể yếu hơn, dễ bị mắc bệnh ở các lần sau, giảm khả năng tự đương đầu với các loại vi khuẩn và vi rút. Ngoài ra kháng sinh còn dẫn tới suy giảm lượng cytokine – là một loại hóc môn cần thiết đối với hệ miễn dịch.
- Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể lớn không chỉ gây ra các vấn đề với tim, não mà còn khiến gia tăng hóc môn mất kiểm soát, ảnh hưởng tới khả năng phòng ngừa bệnh tật của hệ miễn dịch.
Dấu hiệu suy giảm sức đề kháng
Người bị suy giảm sức đề kháng thường có những biểu hiện sau:
- Tinh thần suy nhược: Thường có cảm giác khó chịu, thiếu sức sống, dễ mệt mỏi.
- Hay cảm lạnh: Người có đề kháng cũng rất dễ bị ốm, nhất là cảm lạnh, cảm cúm.
- Vết thương lâu lành: Nếu chẳng may bị chấn thương, chẳng hạn như đứt chân hoặc tay, chảy máu thì những người có hệ miễn dịch yếu cầm máu chậm hơn người khác, dễ bị nhiễm trùng.
- Dễ mắc cá bệnh nhiễm khuẩn: Cụ thể là các bệnh lao, viêm phổi, viêm phế quản, viêm xoang… Bệnh cũng thường xuyên tái phát.
- Tiêu hóa kém: Những người có miễn dịch tốt thì khả năng tiêu hóa cũng tốt hơn, ít khi gặp các vấn đề liên quan tới hệ thống tiêu hóa. Ngược lại thì hấp thu kém, khi ăn phải những thực phẩm không đảm bảo vệ sinh rất dễ bị nôn ói, tiêu chảy.
- Dễ mệt mỏi: Những người có sức đề kháng kém thường ít khi thấy mệt mỏi, ngay cả khi ngủ đủ giấc vẫn thấy không có thể lực, hay đau mỏi ở nhiều bộ phận.
Ai dễ bị suy giảm sức đề kháng?
Hầu hết các loại vi khuẩn và vi rút gây bệnh đều lợi dụng thời điểm sức đề kháng của cơ thể suy yếu để tấn công và lan truyền bệnh tật. Những người mắc bệnh lý mãn tính như tiểu đường, tim mạch, phổi tắc nghẽn mãn… thì việc sức đề kháng của cơ thể bị suy giảm sẽ rất nghiêm trọng vì dễ bị mắc các bệnh truyền nhiễm như: Cúm, ác bệnh do phế cầu khuẩn, não mô cầu khuẩn… có thể biến chứng nặng, như: Đột quỵ, cao huyết áp, tim mạch…
Những đối tượng dễ bị suy giảm khả năng đề kháng gồm:
- Người cao tuổi: Dần theo tuổi tác dễ bị mắc các bệnh lý hơn do hệ thống miễn dịch bị suy yếu, tế bào miễn dịch yếu ớt, già nua và trở nên chậm chạp hơn trong việc xác định cũng như chống lại các loại vi rút, vi khuẩn.
- Người mắc các bệnh mãn tính như: Tim mạch, gan, đái tháo đường, phổi tắc nghẽn mãn tính.
- Người có thói quen sử dụng thường xuyên các loại thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm, thuốc kháng miễn dịch, thuốc điều trị ung thư.
- Người bị nhiễm độc tố.
- Trẻ em trong giai đoạn từ 06 tháng tới 3 tuổi. Đây được coi là giai đoạn khoảng trống miễn dịch của trẻ, do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, trẻ rất dễ bị mắc bệnh do khả năng đề kháng yếu.
- Phụ nữ mang thai
- Người mới ốm dậy: Cơ thể mệt mỏi, đắng miệng, ăn không ngon, tinh thần kém là những biểu hiện thường thấy ở người mới ốm dậy. Đây là khoảng thời gian hệ thống miễn dịch bị ảnh hưởng, tạo cơ hội thuận lợi cho các loại vi khuẩn, vi rút xâm nhập vào cơ thể.
Trên đây là một số chia sẻ từ BingoFood giúp các bạn hiểu sức đề kháng là gì, nguyên nhân và các dấu hiệu suy giảm đề kháng, cũng như các đối tượng dễ bị ảnh hưởng... Các bạn hãy lưu ý để chăm sóc sức khỏe tốt hơn, giữ cho cơ thể luôn khỏe mạnh nhé !
