Nhãn là loại quả dân dã, quen thuộc với người dân Việt Nam vì khí hậu, thổ nhưỡng nước ta rất phù hợp với loại cây này. Ở miền Bắc nổi tiếng với nhãn lồng Hưng Yên, ở miền Nam cũng có loại nhãn nhiều nước, ngọt đậm.
Nhãn là một loại quả thu hoạch theo mùa, vì vậy, mua nhãn chính vụ sẽ là đảm bảo chất lượng nhất. Tuy nhiên vì nhu cầu và giá trị kinh tế của loại quả này mà những năm gần đây chúng ta thấy nhiều khi không phải mùa thu hoạch nhãn mà trên thị trường vẫn có bán.
Vậy nguồn gốc của loại nhãn trái mùa này ở đâu? Liệu có phải do ngâm tẩm hóa chất nên mới có nhãn trái mùa hay không? Và có cách nào để chọn nhãn ngon, an toàn, không có hóa chất?
Nên chọn nhãn chính vụ, còn cả lá xanh
Trước hết, chúng ta phải biết rằng loại nhãn chủ yếu cung cấp cho thị trường và được người tiêu dùng ưa chuộng nhất là nhãn lồng Hưng Yên; chính vụ thu hoạch chỉ kéo dài trong 3 tháng, từ khoảng cuối tháng 7 đến hết tháng 10. Nếu muốn mua được nhãn sạch và ngon nhất thì nên chọn đúng thời gian thu hoạch này.
Đặc điểm của nhãn lồng Hưng Yên nói riêng và nhãn ở một số tỉnh miền Bắc nước ta nói chung là quả to tròn, vỏ dày màu nâu vàng. Khi bóc ra, cùi nhãn dày, khô, ráo nước, màu trắng trong; mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng của nhãn; khi ăn thấy cùi dòn không dai, ngọt thanh vừa phải.
Riêng nhãn lồng Hưng Yên, theo những người trực tiếp trồng nhãn cho biết, loại nhãn này có điểm đặc biệt khác với nhãn lồng trồng ở nơi khác đó là ở đáy quả nhãn lồng Hưng Yên có hai lớp cùi lồng khít vào nhau nên mới gọi là nhãn lồng.
Nhãn lồng Hưng Yên quả to tròn, vỏ dày, màu vàng nâu, cùi dày mà ráo nước, hương thơm dịu nhẹ
Nếu mua nhãn ở thời điểm không phải mùa thu hoạch thì rất có thể là nhãn Trung Quốc hoặc nhãn bị ngâm hóa chất bảo quản để tươi lâu, khi chính vụ đã hết.
Có thể nói để phân biệt đâu là nhãn ngâm hóa chất không dễ nếu chỉ nhìn bằng mắt thường, nên khi chọn nhãn người mua phải rất chú ý mấy điểm sau:
• Về màu sắc nhãn ngâm hóa chất:
Nhãn ngâm hóa chất sẽ có màu vàng sáng hơn nhãn tự nhiên do thường bị ngâm bằng lưu huỳnh. Đưa lên mũi ngửi sẽ có mùi hắc khó chịu, nhất là phần cuống của quả nhãn là nơi dễ bám mùi hóa chất.
• Nhãn nguồn gốc Trung Quốc:
Nhãn Trung Quốc rất dễ nhận ra ở vỏ nhãn thường rất mỏng, hay bị thâm; hạt to, cùi dày và vị ngọt sắc, không có mùi thơm đặc trưng.
Nhãn Trung Quốc vỏ mỏng màu vàng nhạt, cùi nhão và nhiều nước
Ngoài phân biệt nhãn bị ngâm hóa chất và nhãn Trung Quốc, để chọn đúng loại nhãn ngon các bạn cũng cần biết một số mẹo sau đây:
- Nên chọn loại nhãn còn có cả lá xanh tươi, vì lá héo là nhãn đã hái xuống lâu, đã bị xuống nước thì khi ăn cùi không còn khô ráo, dễ bị ủng.
- Không mua nhãn có cành, lá bị đốm trắng vì đó có thể là dấu hiệu nhãn bị phun chất bảo quản, không an toàn.
- Nhãn vị ngọt, mùi thơm nên rất thu hút côn trùng và các loại sâu bọ bám vào, nên để an toàn hãy ngâm rửa bằng nước muối loãng trước khi ăn.