Theo các chuyên gia, để đối phó với các bệnh truyền nhiễm, điển hình như Covid-19 thì hệ thống miễn dịch của cơ thể đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Để giữ cho đề kháng của cơ thể luôn khỏe mạnh và được tăng cường giúp chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn và vi rút thì việc xây dựng chế độ dinh dinh dưỡng lành mạnh, trong đó cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất là điều cần thiết.
Vitamin A
Vitamin A rất quan trọng đối với hệ miễn dịch. Bổ sung đầy đủ có thể giúp giảm 23% số ca tử vong ở trẻ. Thiếu vitamin A khiến tuyến ngoại tiết giảm bài tiết, khả năng ngăn cản sự xâp nhập của các yếu tố ngoại lai giảm đi.
Vitamin A có nhiều trong quả gấc, rau ngót, rau dền…
Vitamin E
Vitamin E giúp tăng cường đề kháng của cơ thể thông qua việc bảo vệ các tế bảo khỏi nhiễm khuẩn, làm chậm sự tiến triển của bệnh giảm trí tuệ Alzheimer. Nó cũng giúp mang tế bào khỏi bị oxy hóa, thâm gia vào chuyển hóa tế bào.
Vitamin E có nhiều trong đậu tương, giá đỗ, vừng lạc, mầm lúa mạch, dầu hướng dương, dầu oliu, các loại rau có màu xanh đậm.
Vitamin C
Có khả năng tăng cường miễn dịch, cần cho các tế bào miễn dịch lympho T và bạch cầu, từ đó tăng cường được chức năng của hệ miễn dịch. Thiếu hụt vitamin C khiến cho sự nhạy cảm với các bệnh nhiễm khuẩn gia tăng, mạch dễ vỡ, da bị khô ráp. Khi được bổ sung đầy đủ vitamin C các globulin miễn dịch tăng, hoạt tính của bạch cầu cũng tăng
Có vai trò tăng cường miễn dịch, cần thiết cho các tế bào miễn dịch lympho T và bạch cầu, từ đó làm tăng chức năng của hệ miễn dịch. Thiếu vitamin C, sự nhạy cảm với các bệnh nhiễm khuẩn tăng lên, tính thấm mao mạch tăng, mạch dễ vỡ, da khô ráp.
Vitamin C có nhiều trong rau ngót, rau dền, rau đay, rau mùng tơi… Và các loại quả như bưởi, đu đủ, quýt, chanh, cam…
Vitamin D
Có liên quan đến nhiều chức năng khác nhau của hệ miễn dịch.
Có nhiều trong ánh nắng mặt trời (khoảng 80 – 90% lượng cơ thể cần), ngoài ra là từ chế độ ăn uống (10 – 20%). Do đó, việc tiếp xúc với ánh nắng 15 – 30 phút mỗi ngày là cần thiết. Ngoài ra là sử dụng các thực phẩm giàu vitamin D như lòng đỏ trứng, hải sản, gan cá.
Vitamin nhóm B
Trong nhóm này quan trọng nhất là B9 (folate) và B6 (pyridoxin). Thiếu hụt folate khiến làm chậm quá trình tổng hợp của các tế bào tham gia vào cơ chế miễn dịch. Thiếu pyridoxin làm chậm các chức năng miễn dịch (cả dịch thể cũng như tế bào trung gian).
Ở phụ nữ mang thai và trẻ em, sự thiếu hụt folate thường đi kèm với thiếu sắt và gây ra “cặp đôi” gây thiếu máu dinh dưỡng.
Vitamin B có nhiều ở trong gạo, ngũ cốc, các loại hạt có họ đậu, vừng, mầm lúa mè.
Sắt
Sắt cần thiết cho quá trình tổng hợp AND. Khi cơ thể bị thiếu sắt thì nguy cơ nhiễm khuẩn tăng. Sắt có ảnh hưởng đến miễn dịch qua trung gian tế bào.
Sắt có nhiều trong mộc nhĩ, nấm hương, rau dền đỏ, đậu tương, cua đồng, lòng đỏ của trứng vịt.
Kẽm
Kẽm có tác dụng tăng cường miễn dịch và mau lành vết thương, duy trì vị giác cũng như khứu giác. Kẽm còn tham gia vào rất nhiều chuyển hóa enzym ở bên trong cơ thể. Khi thiếu kẽm chúng ta sẽ rất dễ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp, bệnh tiêu hóa… do sức đề kháng giảm.
Kẽm có nhiều trong thịt, cá, tôm, sò, sữa, trứng, hàu.
Selen
Selen có vai trò thiết yếu, ảnh hưởng đến thành phần của hệ miễn dịch, bao gồm phát triển cũng như hoạt động của các tế bào bạch cầu. Thiếu hụt selen gây ức chế miễn dịch cũng như khả năng đề kháng chống nhiễm trùng, do suy giảm chức năng của bạch cầu và tuyến ức.
Selen còn có vai trò quan trọng trọng phục hồi cấu trúc di truyền, tham gia kích thích một số enzym trong hệ thống miễn dịch, ngoài ra là giải độc một số kim loại nặng.
Nguyên tắc dinh dưỡng 4-5-1 của Bộ Y tế
Bộ Y tế khuyến khích người dân thực hiện công thức dinh dưỡng 4-5-1 trong cơ cấu bữa ăn hàng ngày.
4 là cân đối 4 yếu tố gồm chất sinh năng lượng (carb, protein, lipid), đạm (động và thực vật), chất béo (động và thực vật), cuối cùng là vitamin & khoáng chất.
5 là đảm bảo tính đa dạng của bữa ăn, phải bao gồm ít nhất 5/8 nhóm thực phẩm gồm: Nhóm lương thực (gạo, mì…) cung cấp năng lượng; Nhóm các loại hạt (đậu, đỗ, vừng, lạc…) để cung cấp đạm thực vật, sữa cùng chế phẩm từ sữa cung cấp đạm động vật và canxi; Nhóm thịt, cá, hải sản cung cấp đạm, axit amin mà cơ thể không thể tổng hợp được; Nhóm rau của quả màu vàng, da cam, đỏ như cà rốt, bí ngô, cà chua, rau xanh cung cấp vitamin, khoáng chất; Nhóm rau củ quả khác (su hào, củ cải) cung cấp khoáng chất, chất xơ, vitamin.
1 là mỗi bữa ăn trong ngày cần sự hài hòa giữa các nhóm dưỡng chất và thực phẩm.
Nhìn chung công thức dinh dưỡng 4-5-1 nhấn mạnh vào việc đảm bảo tính đa dạng của thực phẩm, không quá kiêng khem nhưng cũng như lạm dụng.
Ngoài ra, để tăng cường đề kháng cơ thể, tạo ra lá chắn thép giúp phòng ngừa virut Corona hiệu quả cũng như các loại vi rút, vi khuẩn gây bệnh truyền nhiễm khác thì chúng ta cũng cần tăng cường vận động, giữ gìn vệ sinh cá nhân, không gian sinh hoạt thật tốt !
