Khi mắc các bệnh về đường tiêu hóa như rối loạn, đầy hơi, ợ nóng, táo bón, tiêu chảy, kèm theo triệu chứng buồn nôn và nôn mửa… sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống. Để phòng tránh và cải thiện tình trạng khó chịu này thì việc thay đổi chế độ ăn uống và lối sống khoa học sẽ là những bí quyết giúp bảo vệ sức khỏe cho hệ tiêu hóa rất hiệu quả.
Tránh ăn các loại thực phẩm đóng hộp
Thực phẩm đóng hộp có chứa nhiều carbonhydrat tinh chế, chất béo bão hòa và phụ gia… đây là những yếu tố làm tăng nguy cơ bị rối loạn tiêu hóa. Chất phụ gia dễ gây viêm ruột. Chất béo chuyển hóa ảnh hưởng tới sức khỏe của tim và làm viêm loét đại tràng.
Uống nhiều nước ngọt làm tăng số lượng vi khuẩn gây hại đến đường ruột, dễ gây đầy hơi, tiêu chảy… Do vậy, hạn chế ăn đồ đóng hộp chính là một trong những cách để đảm bảo sức khỏe đường tiêu hóa.
Hàng ngày cần bổ sung cho cơ thể nhiều chất xơ
Chất xơ có lợi cho sức khỏe bao gồm: Chất xơ hòa tan, không hòa tan và prebiotic.
- Chất xơ hòa tan: Chất này có nhiều trong cám yến mạch, các loại đậu và hạt, đem lại công dụng hấp thụ nước vào phân để tránh táo bón.
- Chất xơ không hòa tan: Có công dụng làm sạch ruột, loại bỏ chất thải và cặn bã ở đường tiêu hóa. Chất xơ không hòa tan có trong rau cải, ngũ cốc và cám lúa mì…
- Prebiotic: Đây là chất xơ làm nhiệm vụ nuôi vi khuẩn có lợi để đường ruột luôn khỏe mạnh. Prebiotic tồn tại dồi dào trong rau, quả và ngũ cốc.
Nên ăn các loại chất béo lành mạnh
Chất béo lành mạnh sẽ giúp quá trình tiêu hóa dễ dàng hơn, đồng thời tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng hòa tan trong chất béo. Ngoài ra, axit béo omega-3 còn được chứng minh có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về ruột và bệnh rối loạn tiêu hóa.
Các loại thực phẩm chứa nhiều axit béo omega-3 có lợi bao gồm: Hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, cá hồi, cá thu và cá mòi…
Cung cấp cho cơ thể đủ lượng nước cần thiết
Mỗi ngày cơ thể sẽ cần được cung cấp từ 1,5 – 2 lít nước để tránh nguy cơ táo bón. Đặc biệt, trong thời tiết nóng bức hoặc khi tập thể dục thì cơ thể sẽ cần bổ sung nhiều nước hơn.Ngoài nước lọc, chúng ta có thể uống trà thảo mộc và nhiều loại đồ uống khác không chứa cafein.
Tăng cường ăn các loại trái cây và rau quả mọng nước như dưa chuột, bí xanh, cần tây, cà chua, dâu, bưởi và đào… cũng là cách hiệu quả cung cấp nước cho cơ thể.
Luôn giữ tinh thần lạc quan, thoải mái
Trong cơ thể người, ruột và não có mối liên hệ phức tạp và mật thiết, do vậy nếu suy nghĩ tiêu cực sẽ gây tác động xấu tới ruột. Chính vì lẽ đó khi căng thẳng, stress sẽ khiến cơ thể tiết ra các hormone làm cho máu và năng lượng chuyển ra khỏi hệ thống tiêu hóa. Điều này sẽ trở thành yếu tố nguy cơ gây loét dạ dày, tiêu chảy, táo bón và hội chứng ruột kích thích.
Các nghiên cứu đã chứng minh tập yoga hoặc ngồi thiền có thể giúp thư giãn đầu óc, thoải mái tư duy, cải thiện các triệu chứng của bệnh rối loạn tiêu hóa.
Lưu ý khi ăn cần tập trung ăn chậm và nhai kỹ
Trong bữa ăn, nếu không tập trung rất dễ ăn quá nhiều và quá nhanh, làm tăng nguy cơ đầy hơi hoặc khó tiêu. Do vậy, khi ăn hãy tắt tivi, cất điện thoại di động… để phòng tránh các vấn đề về tiêu hóa.
Ngoài ra, cần ăn chậm nhai kỹ để tiết nước bọt giúp hỗ trợ tiêu hóa khi thức ăn được chuyển vào ruột non một cách trơn tru.
Tăng cường vận động thể chất và lắng nghe cơ thể
Thường xuyên vận động, tập thể dục thể thao cũng là cách hiệu quả bảo vệ hệ tiêu hóa. Đặc biệt, sau bữa ăn có thể đi dạo nhẹ nhàng để thực phẩm được tiêu hóa dễ dàng, đồng thời giúp giảm tình trạng viêm, nhất là viêm ruột.
Hãy lắng nghe cơ thể để biết được các tín hiệu đói và no, tránh ăn quá nhiều có thể gây đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu.
Thay đổi các thói quen xấu
- Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá sẽ tăng nguy cơ trào ngược axit. Ngoài ra, thói quen xấu này còn có thể gây loét dạ dày, làm cho tình trạng viêm loét đại tràng hay ung thư đường tiêu hóa trở nặng.
- Hạn chế uống rượu: Rượu sẽ làm tăng axit trong dạ dày và dễ dẫn đến chứng ợ nóng, trào ngược hoặc loét dạ dày. Một số trường hợp uống quá nhiều rượu còn tăng nguy cơ xuất huyết đường tiêu hóa, viêm ruột...
- Tránh ăn khuya: Ăn khuya gần giờ ngủ sẽ dẫn đến chứng ợ nóng và khó tiêu. Vì thế, hãy ăn cách giờ đi ngủ từ 3 – 4 giờ để thức ăn có thời gian di chuyển từ dạ dày xuống ruột non rồi mới đi ngủ.
Tăng cường cung cấp chất dinh dưỡng để hỗ trợ đường ruột
- Tăng cường cho cơ thể Probiotic và Glutamine. Probiotic là vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Chất này có tác dụng cải thiện tình trạng khó tiêu, đầy hơi và triệu chứng táo bón, tiêu chảy. Probiotic có trong thực phẩm lên men như dưa cải, kim chi, sữa chua… Glutamine là một loại axit amin có tác dụng bảo vệ sức khỏe đường ruột. Có thể bổ sung glutamine cho cơ thể từ các loại thực phẩm như gà tây, đậu nành, trứng và hạnh nhân.
- Bổ sung kẽm: Kẽm có vai trò quan trọng giúp đường ruột khỏe mạnh, hỗ trợ điều trị tiêu chảy, viêm đại tràng, rò rỉ ruột và các vấn đề về tiêu hóa rất hiệu quả. Có thể bổ sung kẽm từ các loại thực phẩm như hải sản, thịt bò và hạt hướng dương.